Skip to main content

De legendarische AEbelina

Veerschepen werden gebouwd in de tijd van ambachtelijk bouw, toen de veelal ongeschoolde scheepsbouwers nog geen constructietekeningen maakten. Wel beschikten ze over mallen om het hout in de gewenste ronde vormen te buigen en van pas te maken.

Bouw van een nieuw prototype in oude stijl houdt in dat het oude ontwerp gereconstrueerd moet worden aan de hand van enkele uitgebreide omschrijvingen en illustraties en dat veel onderdelen als unica met de hand gemaakt moeten worden.
Zelfs van de mallen zijn nog maar enkele exemplaren bewaard gebleven. Die liggen in musea en passen waarschijnlijk niet bij het gekozen model: het legendarisch snelle veerscheepje Æbelina. De 'fearskipkes' worden gezien als de voorlopers van het skûtsje.

De legendarische Aebelina

De beroemde scheepsbouwer Eeltje Holtrop van der Zee ('Eeltsjebaas') uit Joure bouwde ook deze 'veerschepen'. Hij maakte er vele, maar de laatste ging verloren tijdens de strenge winter van 1929. In 1861 wordt door hem een schip van 43 voet en 11 voet breedte "op de koop" gebouwd.

Vooral in het najaar, als er geen opdrachten waren, werden er schepen "op de koop" (=zonder dat er een opdrachtgever was) gebouwd. Het voordeel hiervan was dat hij helemaal naar eigen inzicht te werk kon gaan, zonder rekening te houden met de wensen van de koper.

Werfbaas Eeltje Holtrop van der Zee (1823-1901)

Dit schip kreeg de naam Æbelina

Na wat omzwervingen werd in 1873 bij publieke verkoop Wybe Peekema uit Grouw de vierde eigenaar. Hij gaf het de naam "Dorp Grouw". Dit schip, gewoonlijk het Grouwster Veerschip genoemd, heeft bij hardzeilen zoveel prijzen gewonnen, dat het in 1880 wegens meerdere bekwaamheid van deelname aan het wedstrijdzeilen werd uitgesloten. Later werd dit verbod opgeheven. In totaal heeft het Grouwster Veerschip 45 prijzen gewonnen. Het is in 1909 verkocht en na veel omzwervingen als bloemenschip en verbouwd als boeier ergens in de laatste oorlogsjaren in of bij Grouw verdwenen.

De Aebelina onder zeil, bij vrijwel stil weer


De werf van Eeltsjebaas in Joure

Aantekeningen van de pake van Eeltsjebaas

De 'reus' Wybe Peekema, die heel veel prijzen won met de door hem tot 'Dorp Grouw' omgedoopte Æbelina

Wybe Peekema